کنه های واروآ, انگل های خارجی زنبوران عسل و نوزادان آنها هستند و با چشم مسلح به خوبی دیده می شوند. در هر دو صورت, آنها از طریق دیواره بدن از همولنف یا خون زنبور عسل تغذیه می کنند. در صورت آلودگی شدید, نسل به درستی تکامل نمی یابد و زنبورهای متولد شده دارای نقص عضو می باشند و عمر آنها نیز کوتاه می گردد. وجود زنبورهای بدون بال و پر خصوصا در پاییز از علایم وجود کنه واروآ در کندو می باشد.

دوران رشد و تکامل کنه واروآ در داخل سلول های نوزادان زنبور عسل صورت می گیرد. کنه ها سلول های زنبور نر را برای این کار ترجیح می دهند, چرا که دوران رشد آنها زیادتر از سایر زنبورها است و کنه ها دوبار می توانند داخل این سلول ها تولید نسل کنند. با یک آزمایش ساده می توانید سر چند سلول زنبور نر را خراب کنید, کنه های خارج شده از سلول یا چسبیده به بدن نوزادان به خوبی قابل رویت اند.

کنه های واروآ روی لارو زنبور عسل

اخطار:

کنه های واروآ به سرعت رشد, تکثیر و پخش می شوند و در حداقل زمان کل زنبورستان را آلوده می کنند. مهم ترین عامل انتقال آنها خود زنبورها می باشند, بنابراین سعی کنید زنبورستان ها از یک دیگر بیش از ۴ کیلومتر فاصله داشته باشند.

مبارزه با کنه واروآ زنبور عسل

همان طور که گفته شد کنه ها سلول های نر را برای تخم گذاری ترجیح می دهند, بنابراین سعی کنید شان هایی را که دارای سلول های نر هستند از کندو خارج و تعداد آنها را به حداقل برسانید.

رشد کنه ها معمولا در پاییز که هوا کم کم رو به سردی می رود شروع می شود. بنابراین لازم است زنبوردار بعد از آخرین برداشت محصول عسل که اوایل پاییز است به مبارزه با آن اقدام نماید.

تاکنون داروهای زیادی برای مبارزه با این کنه به کار رفته اند که مهم ترین آنها عبارتند از: آپیتول, پریزین, واروستان, واروازین و فولبکس وا. از بین این داروها, پریزین به صورت امولسیون و فولبکس به صورت تدخینی نتیجه بهتری داده اند.

در حال حاضر نوارهای پلاستیکی بای وارول حاوی فلومترین و آپیستان حاوی فلو والینات جهت مبارزه با کنه واروآ کاربرد دارند. داروهای مختلف مبارزه با کنه واروآ همه ساله از طریق سازمان دامپزشکی کشور وارد و بین زنبورداران توزیع می گردد.

آپیگارد هم یک نوع داروی دیگر واروآ است که به صورت ژله و تبخیری است و اثر آن هم رضایت بخش بوده است. از دو نوار آپیسان و بای وارول، خاصیت ضدانگلی آپیسان بین ۹۹ تا ۱۰۰ درصد است و به طور اختصاصی جهت کنترل مایت واروآ جاکوبسونی در کندوهای زنبور عسل شناخته شده است.

مقدار مصرف: در کندوهای استاندارد دو نوار یکی بین قاب های ۳ و ۴ و دیگری بین قاب های ۷ و ۸ آویزان شود. در کندوهای کوچک و سنتی یک نوار در مرکز کندو کافی است.

مدت مصرف: ۶ تا ۸ هفته

زمان مصرف: در بهار قبل از شروع شهد و در پاییز بعد از برداشت آخرین محصول عسل.

درمان 2

بهترین روش مبارزه با کنه واروا روش‌های ارگانیک و غیر شیمیایی است. مانند استفاده از اسید اگزالیک، اسید فرمیک و تیمول مارول می‌باشد. بهترین زمان مبارزه با آن در فصل پاییز و بعد از اتمام تخم ریزی است و بهار قبل از شهد گیری.

بعد از عسل گیری( پاییز)، یک یا دوبار از اسید فرمیک برای مبارزه با واروا استفاده شود. در پاییز در صورتی که مجددا آلودگی ایجاد شود. یک مبارزه با اسید اگزالیک انجام می‌شود و معمولا تا یک سال بعد به مبارزه نیازی نیست.

روش استفاده از داروهای کنه کش

اسید را داخل کندو قرار می‌دهند تا به تدریج با تدخین داخل کندو باعث مرگ کنه‌ها شود. برای یک کلنی ۸۰ تا ۱۲۰میلی لیتر اسید فرمیک ۶۵ درصد مورد نیاز است. برای هر کندو ۲۰ تا ۳۰ میلی‌لیتر اسید فرمیک ۶۵ درصد را در یک ظرف ریخته و روی آن یک قطعه پنبه قرار می‌دهند و روی آن یک تکه پارچه تنظیف قرار داده. و در کندو قرار می‎‌دهند. و ۴ مرتبه به فاصله ۴ روز انجام می‌دهند.

در روزهای آفتابی که دمای هوا بیشتر از ۱۵ درجه سانتی‌گراد است انجام شود. اگر استفاده از سموم لازم باشد در آخر تابستان و اوایل پاییز بعد از برداشت عسل مازاد از کندو استفاده شود.

همچنین استفاده از برخی داروها مانند نوار دودزای فولبکس ۲ تا ۳ نوار در هر کلنی به فاصله ۷ تا ۱۰ روز، استفاده از پریزین بعد از خروج کامل لاروها از کندو، داروی آپیتول که به دو شکل خوراکی برای زنبورها و پاشیدن روی کندو استفاده می‌شود(مقادیر دقیق با توصیه کارشناس مصرف شود). زمان مصرف ۶ تا ۸ هفته می‌باشد.

استفاده از نوارهای بایوارول یا آپیستان هم می‌تواند سبب از بین رفتن کنه‌ها شود.

استفاده از واروسید

ژل واراستاپ

منابع :

امداد کشاورز

{ مرتضی علی آقایی نراقی }